De lijst van 100 (longlist In reprise)

In de enquête In Reprise vroegen we in het najaar van 2014 mensen uit de theaterwereld en toneelliefhebbers hoe zij dachten over de speelbaarheid van het Nederlandstalige toneelrepertoire. Ook vroegen we iedere deelnemer tien stukken te noemen die men graag heropgevoerd wilde zien. Hieronder de volledige longlist. De enquête had 224 deelnemers, en had de volgende uitslag (klik hier). Zie ook overige uitkomsten enquête.

Alfabetisch op titel | Alfabetisch op auteur | Chronologisch

anoniem, Abele spelen (1400)

Balthasar Huydecoper, Achilles (1719)

Joost van den Vondel, Adam in ballingschap (1664)

Matin van Veldhuizen, Affaire B (1985)

Johannes Nomsz, Antonius Hambroek (1775)

Jan Vos, Aran en Titus (1641)

Balthasar Huydecoper, Arzases (1722)

Reynerius Bontius, Belegering ende het ontset der stadt Leyden (1645)

Ger Thijs, Beneden de rivieren (2002)

Samuel Coster, Boere-klucht van Teeuwis de boer (1612)

Willem Jan Otten, Braambos (2004)

Hugo Claus, Een bruid in de morgen (1955)

Lodewijk de Boer, De Buddha van Ceylon (1991)

Gerrit Komrij, Het chemisch huwelijk (1983)

Maria Goos, Cloaca (2002)

Herman Bouber, De Commensaal (1933)

anoniem, Den spyeghel der salicheyt van Elckerlijc (1496)

Jan Fabricius, Dolle Hans (1916)

Marcellus Emants, Domheidsmacht (1907)

Pieter Langendijk, Don Quichot op de bruiloft van Kamacho (1712)

Judith Herzberg, En/of (1985)

Cornelis Everaert, Esbatement vanden visscher (1531)

Herman Heijermans, Eva Bonheur (1916)

Joost van den Vondel, Faëton (1663)

Maria Goos, Familie (2000)

Lodewijk de Boer, The Family (1972)

Willem Bilderdijk, Floris de Vijfde (1808)

Rob de Graaf, Freetown (2010)

P.C. Hooft, Geeraerdt van Velsen (1613)

Rob de Graaf, Geslacht (2004)

Frans Strijards, Gesprekken over Goethe? (1988)

Lot Vekemans, Gif (2009)

P.C. Hooft, Granida (1605)

Esther Gerritsen, Gras (1999)

Joost van den Vondel, Gysbreght van Aemstel (1637)

Suzanne van Lohuizen, Heb je mijn kleine jongen niet gezien? (1990)

Jan de Hartog, Het hemelbed (1942)

Marcellus Emants, Hij (1894)

Karst Woudstra, Hofscènes (1981)

Frans Mijnssen, Ida Wahl (1920)

Lucretia van Merken, Jacob Simonszoon de Ryk (1774)

Haye van der Heyden, Jaloezieën (1989)

Thomas Asselijn, Jan Klaaz (1682)

J. Slauerhoff, Jan Pietersz. Coen (1931)

Yvonne Keuls, Jan Rap en z'n maat (1977)

Joost van den Vondel, Jeptha of offerbelofte (1659)

Joost van den Vondel, Jozef-trilogie (Sophompaneas, Jozef in Egypten, Jozef in Dothan) (1640)

Gerben Hellinga, Kees de jongen (1970)

H.J. Schimmel, Het kind van Staat (1859)

Alex van Warmerdam, Kleine Teun (1996)

Gerbrandt Adriaensz. Bredero, Klucht van de koe (1612)

Gerbrandt Adriaensz. Bredero, Klucht van de meulenaar (1613)

Judith Herzberg, Kras (1988)

Dirk van Hogendorp, Kraspoekol (1800)

Wim T. Schippers, Kutzwagers (1984)

Inez van Dullemen, Labyrint (1991)

Judith Herzberg, Leedvermaak, Rijgdraad, Simon (drie toneelstukken) (2002)

Ger Thijs, Het licht in de ogen (2003)

Jillis Noozeman, Lichte Klaartje (1645)

Gerardjan Rijnders, Liefhebber (1992)

Joost van den Vondel, Lucifer (1654)

anoniem, Mariken van Nieumeghen (1518)

Jan Vos, Medea (1667)

Willem Godschalck van Focquenbroch, De min in 't Lazarus-huys (1670)

Ton Vorstenbosch, Guus Vleugel, De miraculeuze come-back van Mea L. Loman (1982)

Ad de Bont, Mirad: een jongen uit Bosnië (1993)

Josine A. Simons-Mees, Een moeder (1911)

Gerbrandt Adriaensz. Bredero, Moortje (1615)

August Defresne, Het onbewoonde eiland (1941)

Peer Wittenbols, Noordeloos (1997)

Wanda Reisel, Op de hellingen van de Vesuvius (1989)

Herman Heijermans, Op hoop van zegen (1900)

Menno ter Braak, De pantserkrant (1935)

Onno Zwier van Haren, Pietje en Agnietje (1778)

Herman Heijermans, Schakels (1903)

Jan de Hartog, Schipper naast God (1942)

Lukas Rotgans, Scilla (1709)

Willem Jan Otten, Een sneeuw (1983)

Gerbrandt Adriaensz. Bredero, Spaanschen Brabander (1618)

Guus Vleugel, Ton Vorstenbosch, Srebrenica! (1996)

H.J. Schimmel, Struensee (1866)

Hugo Claus, Suiker (1958)

Frans Strijards, Het syndroom van Stendhal (1989)

Harry Mulisch, Tanchelĳn (1960)

Tom Lanoye, Ten Oorlog (1997)

Jan Fabricius, Tòtòk en Indo (1915)

Constantijn Huygens, Trijntje Cornelis (1653)

Koos Terpstra, De Troje Trilogie (1994)

Gerardjan Rijnders, Tulpen Vulpen (1988)

Michiel de Swaen, De Verheerlijcte Schoenlappers (1688)

Alex van Warmerdam, De verschrikkelijke moeder (2004)

Herman Teirlinck, De vertraagde film (1922)

Multatuli, Vorstenschool (1872)

Hugo Claus, Vrijdag (1969)

P.C. Hooft, Warenar (1617)

Pieter Langendijk, Het wederzĳds huwelĳksbedrog (1720)

Herman Heijermans, De wĳze kater (1917)

Karst Woudstra, Een zwarte Pool (1992)

Lucifer(1654)

Joost van den Vondel (1587-1679)

in première: 2 februari 1654 door de Amsterdamse Schouwburg, in de regie van Jan Vos, te Amsterdam

ensceneringen/producties (zover bekend):

(Stadsschouwburg Amsterdam, 1654), (Nationale Tooneel, 1834), (Studenten-vereeniging ter beoefening der uiterlijke welsprekendheid, 1844-1845), (Mnemosyne, 1847), (Studenten van de academie, 1847), (Genoortschap ter beoefening van uiterlijke welsprekendheid Vondel, 1853), (Rederijkerskamer Rhijnvis Feith, 1858), (Rederijkerskamers Thespis, Helmers en Tollens, 1863), (Vondelfeesten Amsterdam, 1867), (Afdeeling "volksvoordrachten" der Maatschappij voor den Werkenden Stand, 1887), (Bisschoppelijk College Roermond, 1888), (Seminarie Hageveld, 1889), (Josephine Royaards-Spoor, 1898), (St. Pancratius Vereeniging, 1898), (C.J. van Deinse, 1900), (Josephine Royaards-Spoor, 1901), (Willem Royaards, 1903-1904), (Amstelkring, 1904), (Utrechtsch Studenten-Tooneel, 1904), (Amsterdamsche Vondel-Vereeniging, 1904-1906), (Truus Post& G.J. Arbous, 1906), (N.V. Het Tooneel, 1911-1913), (Vlaamsch Volkstoneel, 1926), (N.V. Nieuw Nederlandsch Tooneel, 1929), (Gezelschap Louis Saalborn, 1937-1938), (N.V. Het Residentie Tooneel, 1940-1942), (De Nederlandse Comedie, 1956-1957), (Publiekstheater, 1979-1980), (Jan Wegter, 1983), (Toneelgroep Amsterdam, 1991), (Het Arsenaal, 1997), (Het Zuidelijk Toneel, Cie. de Koe, 1997), (Het Zuidelijk Toneel en Toneelacademie Maastricht, 1998), (Het Toneel Speelt, 2001), (Stichting Urban Myth, 2003-2004), (Annette Speelt, 2005-2006), (Theater Zuidpool, 2011)

laatst bekende opvoering: 2011, door Theater Zuidpool

volledige tekst: klik hier

drukgeschiedenis:

- Eerste uitgave: Abraham de Wees, Amsterdam 1654. (herdrukt in 1654 (5x), 1663/4, ca. 1700 (2x), 1720 (2x), 1841, 1846,1849 1869, 1919, ca 1920, 1922, 1925, 1927

- In Treurspeelen, Kornelis de Bruyn, Amsterdam 1661

- In Alle de treurspelen, Johannes van Oosterwijk, Amsterdam 1720 (herdrukt in 1720)

- In Viertal treurspelen, K Fuhri, Den Haag 1851

- In serie Klassiek Letterkundig Pantheon, H.A.M. Roelants, Schiedam 1852 (herdrukt in 1852)

- In Vier treurspelen, Hoste, Gent 1853 (herdrukt in 1855)

- Uitgave H. Lagerwey (met aantekeningen), A.W. Sijthoff, Leiden & H Lagerwey, Dordrecht 1856

- In: Drie treurspelen, Hoste, Gent 1858 (herdrukt in 1870, 1878)

- Editie G. Velderman, Van Sigtenhorst, Deventer 1869

- In: Dichtwerken (ed. J. van Vloten), Schiedam 1875, 1879

- Editie P. Busschaert, Verbeke-Loy, Brugge 1879

- Editie W.F. van Vliet (met Tooneelschilt), Beverwijk 1883

- Editie A.M. Verstraeten, Leliaert, Gent 1884 (herdrukt in 1890, 1902)

- In: Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, Misset, Doetinchem 1885

- In: J. van den Vondels Treurspelen (editie J. van Lennep & H.W. Unger), Sijthoff, Leiden 1890 (herdrukt in 1900)

- In serie Zwolsche herdrukken (ed. N.A. Cramer), Tjeenk Willink, Zwolle 1891 (herdrukt in 1899, 1908,1917, 1922, 1928, 1935)

- In serie Klassiek Letterkundig Pantheon (ed. J. Bergsma), Zutphen 1895 (herdrukt in 1917, 1923, 1928)

- Editie L. Simons, De Wereldbibliotheek, Amsterdam 1910 (herdrukt in 1911, 1936)

- Editie H.W.E. Molller, Van der Vecht, Amsterdam 1910 (herdrukt in 1923, 1935)

- Editie J. Salsmans, Siffer, Gent 1910 (herdrukt in 1912, 1921, 1924, 1930)

- In Vondels Spelen (ed. L. Simons & C.R. de Klerk), De Wereldbibliotheek (1913)

- In Vondel's Lucifer en Adam in ballingschap (ed. Ph.A. Lansberg), Wolters, Groningen 1923 (herdrukt in 1931, 1938)

- In Werken van Vondel 1 (ed. R. Blijstra en H. Bruch), Hollandsch Uitgeversfonds 1934

- In Toneelspelen 1625-1668 (ed. A. Verwey), Amsterdam 1937

- Editie E.F. van der Bilt, Malmberg, 's-Hertogenbosch 1938

- In Vondel toneelschrijver (ed. Ph.A. Lansberg & J.E. Veugelers), Tjeenk Willink, Zwolle 1952

-Editie Ed. A. Serrarens, Malmberg, 's-Hertogenbosch 1956

- Editie W.J.M.A. Asselbergs, Tjeenk, Willink, Zwolle 1954 (herdrukt in 1963, 1966, 1973)

- Editie G. Stuiveling, De Roos, Utrecht 1954

- In serie Klassiek Letterkundig Pantheon (ed. N.C.H. Wijngaards), Zutphen 1975

- Editie Guus Rekers, Publiekstheater, Amsterdam 1979

- Editie L. Rens, Tjeenk Willink/Noorduijn/Martinus Nijhoff, Den Haag 1979

- In Lucifer, Adam in ballingschap, Noah (editie M.A. Schenkeveld-van der Dussen), Bert Bakker, Amsterdam 2004)

vertalingen:

Duits: 1868: Joost van den Vondel's Werke, vert. Ferd. Grimmelt; 1869: Lucifer: Trauerspiel aus dem Jahre 1654, vert. G.H. de Wilde; 1918: Luzifer: Trauerspel, vert Marie von Seidewitz

Frans: 1889: Lucifer: Tragédie en cinq actes, vert Charles Simond; 1969: Cinq Tragédies, vert. Jean Stals

Engels: 1898: Vondels' Lucifer, vert. L.Ch. van Noppen; 1990: Lucifer, vert. Noel Clark

Hongaars: 1913: Lucifer: szomorújáték ẗ felvonásban, vert. Zsigmond Nagy

Afrikaans: 1932: Lucifer, vert. Thomas Hugo le Roux

Noors: 1987: Lucifer, vert A.L. Fliflet, K. Langvik-Johannesen

Pools: 2002: Lucyfer, vert. Piotr Oczko

secundaire literatuur:

D. Erkelens, Beöordeeling over den Lucifer van Vondel. Z.p. 1782

W.A.P. Smit, ‘Hoofdstuk II Lucifer 1654.’ In: id. Van Pascha tot Noah. Deel 2: Salomon - Koning Edipus. Zwolle 1970 (tweede druk)

Jan Konst, ‘“Het goet of quaet te kiezen”. De rol van de vrije wil in Vondels Lucifer, Adam in Ballingschap en Noah.’ In: Nederlandse letterkunde 2 (1997), p. 319-337.

Marloes van Beersum en Lex van der Linden, ‘Zonder remmen de snelweg opgaan. Een gesprek met Hans Croiset.’ In: Vooys 18 (2000) p. 64-67

Johan Koppenol, De schepping anno 1654. Oudere letterkunde en de verbeelding. Vrije Universiteit, Amsterdam 2001

Frans-Willem Korsten, 'De waarde van hypocrisie: Vondels spel met politiek en religie in Lucifer, Salmoneus en Faëton' In: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 122 (2006) p. 97-116

afbeeldingen

Scènefoto van de enscenering uit 1956, door de Nederlandse Comedie Klik hier

Scènefoto van de enscenering uit 1904, door een Utrechtse Studentenvereniging Klik hier